Chia sẽ về câu chuyện khởi nghiệp: tình yêu, dấn thân và sự cô đơn

Chia sẽ khởi nghiệp cà phê của tôi

Khởi Nghiệp đang là đề tài nóng bỏng và được rất nhiều những bạn trẻ quan tâm tìm hiểu. Liệu con đường khởi nghiệp có bằng phẳng và trải đầy hoa hồng cho các bạn bước đi và viết lên câu chuyện cổ tích thần kỳ của chính mình không?  


Hôm nay tôi xin được kể lại về chính câu chuyện Khởi Nghiệp của tôi để các bạn phần nào hình dung được con đường phía trước mà các bạn có thể phải đối mặt cũng như những khó khăn mà các bạn phải vượt qua. Mong rằng chúng ta hãy mạnh dạn chia sẻ với nhau, để cảm thông và thấu hiểu, giúp đỡ nhau trên chặng đường Khởi Nghiệp Việt nam đầy gian nan và khó khăn, nhưng cũng lắm vinh quang và hạnh phúc

Tôi sinh ra ở Đăk Lăk, đến năm 7 tuổi chuyển lên Gia Lai và trưởng thành đến tận bây giờ,

gia đình tôi thuần nông, ba má tôi đều là công nhân của nông trường cà phê Việt Đức, sau đó chuyển lên Gia Lai năm 1994, gia đình tôi cũng canh tác cà phê. Tôi thấy đây là một may mắn rất lớn trong cuộc đời mình, có thể nói, tôi sinh ra từ chính những hạt cà phê trên mãnh đất Bazan màu mở này.

Tôi cũng như bao lứa bạn khác, lớn lên cũng dần quen với các công việc đồng ánh, sáng đi học, chiều rảnh có thể ra rẩy phụ giúp ba má lặt chồi, hái cà, hay chỉ đơn giản là ngồi coi cà phê phơi, phòng trời mưa thì gọi ba má vô cuộn lại.

Tôi đi học Đại Học ở Sài Gòn và cũng kết thúc quá trình học tập ở trường của mình bằng 1 quyết định điên rồ và đúng đắn nhất của tuổi trẻ, đó là nghĩ học ở năm thứ 3 và bắt đầu đi làm kinh doanh.

Tôi kinh qua đủ các nghề khác nhau, với mục tiêu là thoát nghèo, làm giàu và có cuộc sống khá giả. Tôi bán đủ cả, từ thời trang, đến giày dép, rồi laptop, điện thoại, phần mềm, ứng dụng đến cả các thứ liên quan đến các trò chơi điện tử,...

Tôi đã thất bại cả 5 lần ấy.

Sự thật là, tôi nghĩ học ở cái thời điểm cuối năm 2009 đầu năm 2010, thì nhiều người nghĩ là các khóa học làm giàu đã dụ dỗ tôi, nhưng sự thật là tôi chưa bao giờ tham gia các khóa đó. Tôi chơi game, và say mê các trò chơi game, qua quá trình chơi game, tôi nhận thấy mình có năng khiếu rất tốt ở việc kinh doanh và buôn bán, một thằng sinh viên mới chỉ năm 2 như tôi thời đó đã có khả năng kiếm được từ 10-20tr hàng tháng từ việc buôn bán trên game online. Và tôi cũng được rất nhiều anh chị " có số má" chỉ dẫn, và khuyên nhũ rằng " mày có khiếu kinh doanh đấy, sau này ra trường thì đừng đi làm, hãy đi kinh doanh".

Vậy là tôi quyết định sẽ chấm dứt hẳn việc học của mình, tôi suy nghĩ, thay vì lãng phí thêm thời gian để chỉ lấy tấm bằng Đại Học phòng thân, thì thôi nghĩ luôn, để làm việc gì làm cho tới, cuộc đời mình sẽ không có đường lùi. " qua sông đốt thuyền luôn".

Đấy là một trong những quyết định khó khăn nhất của tôi lúc bấy giờ, đó là quyết định của sự day dứt, dằn vặt, hoang mang và cũng sợ hãi, nhưng cũng là quyết định của sự háo hức, quyết tâm, thú vị và mạnh mẽ.

Bạn biết đó, mọi việc đến với chúng ta đều không hề đơn giản, một quyết định của tôi, hay mỗi lần thất bại của tôi đều nhận được trực tiếp và gián tiếp những lời dè bĩu, ở ngay chính những người thân thiết với mình nhất.

" đấy, đã nói rồi mà không nghe, học hành không lo, kinh với cả doanh, nợ ngập mặt ra đó, có ngày ra đường nó chém chết".
" đã ngu, đừng cố chứng tỏ, mày mà làm được cái gì, nhà thì nghèo, tiền đéo có, ..."
" thôi thôi, mày tránh xa tao ra cái, mày đừng lại gần tao nữa, xúi quẩy với mày vậy là đủ rồi".
" giờ mày chỉ có đi ăn mày thôi,..."

Tôi Mặc kệ,

Tôi có một thói quen, đó là thói quen tự thoại với chính mình, tôi hay tự nói với chính mình, tự đặt ra những câu hỏi và cũng tự trả lời.
" có tiếp tục hay không?"
" có đáng hay không?"
Khi câu trả lời là " tiếp tục" và " đáng" thì tôi sẽ tiếp tục công việc của mình, mặc kệ tất cả những gì người khác nói, chỉ khi nào thành công, thì tất cả sẽ phải im lặng.

Đến nay 2013, sau một thời gian 3 năm loay hoay giữa chuyện lời lỗ, giữa việc buôn thứ này, bán thứ kia, tôi chợt nhận ra một việc rất quan trọng mà mình đã không để ý đến. Đó là " mình sẽ sống cả đời chỉ để kiếm tiền, kiếm tiền và kiếm tiền hay sao?"
Tôi lại một lần nữa, ngồi xuống đêm khuya thanh tịnh, tự vấn bản thân, liệu rằng cuộc đời mình sẽ kết thúc trong giàu sang và sự sung túc, chết đi trong sự cô đơn và lạnh lẽo? Lúc này tôi bước sang tuổi 26.

Và tôi lại quyết định dừng lại, dừng lại để đi tìm cho mình một lí tưởng sống.

Tôi dành ra gần 50 ngày, đi lang thang khắp mọi miền của đất nước bằng 1 chiếc xe đạp, tôi bắt đầu từ Sài Gòn, xuống Phú Quốc, rồi ngược lên địa đầu Tổ Quốc, tôi cứ đi và suy nghĩ, cứ đi, cứ đi và đi.

Lúc này thực sự, chỉ còn tôi và tôi, không một ai chen ngang, không một ai có thể nói ra vào tai mình bất cứ điều gì, mọi việc đều trần trụi, rỏ ràng và chính xác.

Cứ đi qua những vùng miền khác nhau của đất nước xinh đẹp này, tôi lại cảm nhận được tình yêu quê hương, đất nước trong mình lại lớn hơn bao giờ hết, đi đâu tôi cũng được đón tiếp tử tế, và giúp đỡ tuy chỉ có thể là bữa cơm chiều đã nguội, hay chổ ngủ nhờ ở căn chòi đầu cổng, hay những ly nước mát ở miền Trung oi bức, cũng làm lòng tôi ấm áp lên rất nhiều.

Một ý nghĩ cứ thôi thúc tôi, cứ lởn vởn trong đầu óc tôi mỗi lần đi qua một nơi nào đó, đó chính là quê hương của tôi- Gia Lai.

Sau hơn 7 năm xa nhà, chưa bao giờ tình yêu và nổi nhớ của tôi dành cho Gia Lai lại lớn đến như vậy, tôi nhớ ba nhớ má, anh, và các em. Tôi nhớ những ngọn đồi, cái cây, và nhớ đến mùi đất đỏ Bazan, nhớ từng cây cà phê, hạt cà phê chín đỏ.

Tôi nhận ra mình có tình yêu rất lớn với nông nghiệp và nông dân Việt Nam, và cũng rất nặng tình với hạt cà phê, thứ đã sinh ra tôi, nuôi tôi lớn lên và trưởng thành đến ngày hôm nay.

Khi quay trở lại, tôi quyết định sẽ khởi nghiệp với cà phê, tôi lấy tên là HD Gia Lai Coffee- có nghĩa là Cà phê Hữu Duy Gia Lai, và cũng là từ viết tắt của 5 anh em trong gia đình: Hữu Dũng, Hữu Duy, Hữu Dân, Hữu Dư, Hữu Diễn.

Tôi suy nghĩ rằng, tại sao cà phê Việt Nam là số 2 Thế Giới, nhưng giá trị của chúng ta là thuộc hàng kém nhất Thế Giới. với chỉ gần 1 tỷ USD ( 2013). Tại sao người dân cứ mãi loanh quanh với đồng ruộng của mình mà mỗi năm chỉ có thu được từ 50-60 triệu đồng/ hecta canh tác chưa kể công lao động?

Tất cả đều dồn vào một câu trả lời: Việt Nam chúng ta kém ở khâu làm thương hiệu cho cà phê, sự rời rạc và manh mún cũng là nguyên nhân.

Tôi quyết định Khởi nghiệp lần thứ 6, cũng là thời điểm vừa " hành xác" trở về, lúc này, tôi đã tiêu toàn bộ số tiền mình có được một cách rất nhanh chóng trước chuyên đi, và lại bắt đầu từ con số âm khá to.

Tôi quyết định sẽ dựng 1 cái xưởng từ chính nơi mà ba mình dùng làm nơi chứa dụng cụ lao động nhà nông mà ta hay quen gọi là " nhà kho", tôi tự mình mua thêm tone, sắt về để gia cố và sửa chửa lại nơi đó, tôi gọi thêm một vài người phụ giúp mình, đổ nền cho cái nền nhà bằng đất trước đó, tôi đi dò hỏi và tìm hiểu về rang cafe, cách thức rang cafe.

Tôi ngược hành trình vô Sài Gòn, tìm đến người anh của mình, nơi tôi đã từng làm thêm thời Sinh viên, được cái các anh rất quý mến, nên cũng sẵn sàng chỉ dẫn tận tình cho tôi từ cách rang, chọn cà phê, cách chọn máy móc, đến thời gian, nhiệt độ, ....với học phí chỉ bằng 1 chầu nhậu.

Tôi hăm hở trở lại Gia Lai với 1 niềm vui và mang theo về một chiếc máy rang bằng gas đơn xơ, mặc dù đã được hướng dẫn và chỉ dạy rất chi tiết, nhưng 1 tuần là chưa đủ để tôi có thể thành thạo tất cả, nên những mẽ rang ban đầu là Cháy là khét, là hăng là xượng, tôi phải cắn răng đổ đi những hạt cafe là bao công sức của ba má mình. Và mọi chuyện dần tốt lên với những mẻ rang sau đó.

Chuyện tìm kiếm từng đồng tiền khởi nghiệp.

Sau khi rang được những mẽ cà phê, là những tháng ngày tôi rong ruỗi với chiếc xe Ware Alpha cà tàng của mình khắp nơi để bán cafe, đem bịch cà phê đơn sơ của mình ra mời chào, cứ hết chổ này đến chổ khác, và cuối cùng cũng chỉ là những cái lắc đầu. Và may thay, tôi ngộ ra thêm được nhiều thứ hơn những cái lắc đầu đó.

Đó là thị trường cafe Việt Nam, đặc biệt các quán cafe, còn rất lộn xộn, manh mún và sơ khai lắm, người tiêu dùng chưa có nhiều sự lựa chọn thương hiệu QUÁN để có thể an tâm mà sử dụng cả. Và chính việc xây dựng thành công 1 chuỗi quán thành công sẽ là tiền đề quan trọng để kiến tạo nên THƯƠNG HIỆU cho cafe Việt Nam, đem cà phê sạch đến tận tay từng người dân Việt và hướng đến việc xuất khẩu THƯƠNG HIỆU Việt Nam ra nước ngoài qua những hạt cafe.

Nghĩ là làm, tôi lại chui lên gác xếp ở nhà, khóa trái cửa ngày đêm để nghiên cứu và làm việc, tôi nghiên cứu thêm nhiều hơn nữa về cafe, các xu hướng của cafe Thế Giới, các làn sóng cafe, các kiểu cafe, và cách thức để kinh doanh, vận hành quán cafe, ....

Và chuyện đau đầu nhất với tôi là Tiền.

Lấy tiền đâu để Khởi nghiệp bây giờ?

Tôi quyết định làm liều, lại một lần nữa dùng hết ruột gan của mình để thuyết phục gia đình, tôi nhờ ba mình đứng tên dùm để hỏi vay ngân hàng, tôi lên một kế hoạch kinh doanh với 1 quán cafe, bao gồm cả tiền mặt bằng là 300 triệu.

Tôi đi gõ cửa từng ngân hàng, từ huyện đến thành phố, từ ngân hàng lớn đến ngân hàng nhỏ, tất cả đều lắc đầu và từ chối. Chỉ có một ngân hàng cho vay mức tối đa 220 triệu đồng.

Số tiền là quá ít để có thể làm được điều gì, vì ở Pleiku, có một luật mặt bằng rất khắc nghiệt, đó là bạn thuê nhà phải trả liền 01 năm tiền nhà cho chủ nhà, và điều này có nghĩa 1/2 số vốn của tôi sẽ dành cho việc trả tiền thuê nhà.

Với số tiền ít ỏi còn lại, tôi đã phải tự tay mình làm hầu hết mọi việc, từ việc lát nền nhà, đến việc sơn tường, đến cả việc bắt điện, quạt, và cả toilet, quầy kệ, tất tần tật đều phải tự làm để giảm tối đa chi phí và kịp tiến độ công việc. Tối đến, cũng chỉ kịp trải tấm bìa Carton để ngủ, sáng dậy, muỗi chích đỏ hết cả một khoảng tường.

Chúng tôi khai trương những tháng đầu tiên, bạn bè ủng hộ một phần, và cũng có những khách hàng đầu tiên, chúng tôi liên tiếp nhận được những ý kiến phản hồi như tát vào mặt mình:
- " cafe gì mà loãng loét vậy hả?"
- " tụi bây chế cafe nước 2 cho tao uống hả?"
- " trời ơi, cafe bỏ thuốc độc gì mà uống say cắm đầu vậy nè?'

Mọi người bắt đầu tảy chay, dè bĩu và coi thường chúng tôi, và có những ngày, chúng tôi mở cửa từ 6h sáng đến 22h đêm, chỉ có khoảng 10 người đến uống, nguy cơ phá sản luôn rình rập. Hàng tháng, tôi phải chạy vạy khắp nơi để kiếm tiền bù lỗ và xoay vòng vốn để kinh doanh.

Và lại một lần nữa, chính những người xung quanh tôi lại tỏ ra nghi ngờ và sợ hãi, những lời bàn tán chính từ trong nội bộ và gia đình xuất hiện, và cũng từng người, từng người lại rời xa tôi.

Chỉ còn lại 1 mình. Tôi quyết tâm duy trì đến cùng quan điểm kinh doanh của mình, HDGIALAI chỉ sản xuất duy nhất cafe nguyên chất, và bán cafe nguyên chất. Tôi tìm hiểu thêm về thị hiếu khách hàng, tìm kiếm thêm thông tin về cafe an toàn và các hãng cafe lớn, tôi nhận thấy, để thay đổi một con người, không phải ngày 1 ngày hai mà thay đổi được, phải từ từ.

Tôi đã thất bại quá nhiều rồi, tôi có một nguyên tắc, đó là 1%, nguyên tắc 1% luôn nhắc nhở tôi về xác xuất nhỏ nhất của cơ hội thành công chỉ có 1%, nếu muốn có 1 khách hàng, tôi phải tìm kiếm đủ 100 khách hàng, nếu muốn có 1 lần thành công, phải dám thất bại 100 lần.

Tôi đem sản phẩm của mình đến từng nhà, từng người và từng ngõ ngách, ngồi với bác xe ôm, cô hàng trai cây, đến ông thợ cắt tóc, tôi đều cố gắn đem đến cho họ những kiến thức về cafe sạch, mong ly cafe của mình góp phần bé xíu làm cho cuộc sống của họ an lành hơn.

Tôi đem từng gói cafe TN về thử và các hãng khác như VNCF, tôi đem về phối trộn với nhau để cho ra 1 loại cafe là cafe truyền thống, tôi dùng chính loại này để phục vụ khách hàng, cùng với đó, tôi dần dần pha trộn tỉ lệ để Cafe nguyên chất của mình dần dần chiếm tỉ trọng cao theo thời gian, lúc đầu là 10%, 20%, 50% và dần dần sau gần 1 năm, khách hàng quen vị và dùng hẳn cafe của tôi 100% cafe nguyên chất.

Và công việc kinh doanh dần thuận lợi hơn, cơ bản là dễ thở hơn xưa, tôi dần dần nâng cấp các sản phẩm của mình, tôi bàn bạc với gia đình về câu chuyện thương hiệu và xu hướng tiêu dùng của Việt Nam và Thế Giới, ở việc người ta ngày càng chú trọng hơn ở chất lượng sản phẩm mà cả xuất sứ của sản phẩm đó, nên ngay từ những ngày đầu tiên, tôi đã quy hoạch khu vườn nhỏ của gia đình theo hướng canh tác hữu cơ, với các tiêu chí:

Không phân bón hóa học,
Không sử dụng thuốc trừ sâu,
Không sử dụng thuốc diệt cỏ,

Và dần dần liên kết với một số hộ dân cũng có mong muốn " làm sạch" như gia đình tôi, lúc đầu người ta không tin đâu, ai cũng bảo là cha con nhà tôi ngu, không có bỏ phân hóa học thì không có thu được hạt cà phê nào. Nhưng thực tế hoàn toàn khác biệt, từ ngày sử dụng các sản phẩm phân bón bằng mùn vỏ cafe, phân chuồng ủ mục và phân vi sinh, chất lượng cây cafe và sự ổn định trong sản lượng của vườn nhà tôi luôn hơn hẳn những nhà còn lại, có thể không nhiều bằng, nhưng luôn là ổn định nhất, vườn cây lúc nào cũng xanh mướt, khỏe khoắn.

QUYẾT ĐỊNH ĐI SÀI GÒN.

Sau đó 1 thời gian, đến năm 2016, tôi có một quyết định, đó là quyết định đi Sài Gòn, đây là một quyết định liều lĩnh của tôi, và có thể nói là tôi đã thất bại, nhưng cũng là quyết định đúng đắn, tôi lại mất tiền ở Sài Gòn, nhưng ở khía cạnh khác, chúng tôi ĐƯỢC rất nhiều thứ. Chúng tôi được tham gia cuộc chiến với các ông lớn khác ở ngay chính trung tâm của Quận 1, được va chạm với đủ các kiểu và loại hình kinh doanh khác. Được học hỏi rất nhiều từ chính nơi này, tôi đã xác định ngay từ đầu, đi Sài Gòn là để học hỏi và trau dồi thêm cho mình, phải tham gia cuộc chiến thì người ta mới biết bạn là ai, phải dám chứng tỏ mình với các ông lớn, bị đánh tơi bời thì người khác mới biết đến bạn.

Sau 1 năm, chúng tôi quyết định rút về Gia Lai để cũng cố lại sức mạnh và nền tảng của mình, nền tảng to lớn nhất của chúng tôi chính là vùng nguyên liệu cafe và việc chủ động được nguồn nguyên liệu ấy.

chúng tôi từng bước cũng cố và hoàn thiện hơn nữa mô hình kinh doanh phù hợp với khả năng và chiến lược của mình. Chúng tôi tập trung nhiều hơn cho sản phẩm và sản xuất, đầu tư vào nghiên cứu các công nghệ quản lí cửa hàng, chuẩn hóa các quy trình làm việc và không ngừng hoàn thiện, để mỗi cửa hàng tự vận hành trơn tru dù có hay không có tôi ở đó.

Thành quả của tôi ngày hôm nay đó

Chúng tôi xác định tầm nhìn dài hạn là trở thành chuỗi cửa hàng cafe lớn nhất Việt Nam, với chiến dịch Phủ Xanh Việt Nam. Để làm được điều đó, chúng tôi chuyển hướng sang mô hình nhượng quyền thương hiệu bằng cách hợp lực các nguồn lực của toàn xã hội để thực hiện điều đó.

Chúng tôi luôn gắn kết sứ mệnh: kiến tạo giá trị cho cafe Việt Nam và làm cho cuộc sống của mọi người tốt lành hơn.

Bằng các giá trị đã và đang gìn giữ: Trung Thực- Trách Nhiệm- Chủ Động- Sáng tạo.

Đến giờ phút này, chúng tôi vẫn kiên trì xây dựng các nền tảng kinh doanh dựa trên các giá trị đó, khó khăn vẫn chưa thể dứt hẳn, nhưng chúng tôi vẫn luôn quyết tâm gìn giữ đến cùng.

Chúng tôi tin rằng, bất cứ điều gì đều có thể trở thành sự thật nếu chúng ta thực sự quyết tâm theo đuổi, và thất bại chỉ đến khi và chỉ khi ta chấp nhận từ bỏ.

Các bạn CLB Khởi nghiệp Nông nghiệp Việt Nam, chính chúng ta sẽ là một trang mới cho lịch sử nước nhà, chính chúng ta là tương lai của đất nước. Vậy nên, đừng vội vàng, nóng lòng với các lợi ích trước mắt mà đi sai con đường.Chúc cho toàn thể chúng ta thành công vang dội, rạng danh đất nước.Hãy mạnh dạn chia sẻ câu chuyện khởi nghiệp của riêng bạn nhé.

Mời các bạn tham khảo một tấm gương thành công khác của một bạn trẻ Việt nam với 6 yếu tố đúc kết để thành công ở đây nhé: chia sẽ một chút về khởi nghiệp của tôi